Μπράβο – Ευχαριστώ – Συγγνώμη
Οι τρεις λέξεις που δεν «δουλεύουν» ποτέ μόνες τους!
Μπράβο – Ευχαριστώ – Συγγνώμη, τρεις λέξεις με ιδιαίτερη βαρύτητα γι΄αυτόν που τις ακούει.
Η καθεμιά τους φέρει κάποιου είδους αναγνώριση και γι΄αυτόν τον λόγο είναι και τόσο σημαντικές. Ο τρόπος που τις χρησιμοποιούμε ωστόσο τις περισσότερες φορές δεν είναι ο πιο αποτελεσματικός. Αντίθετα, μπορεί να παρερμηνευτεί, παρά τις καλές μας προθέσεις.
Ας τις δούμε μία μία ξεχωριστά.
«Μπράβο», η λέξη αυτή αντιπροσωπεύει
την έγκριση, τη συμφωνία, τον θαυμασμό, την επιβεβαίωση, το πόσο καμαρώνουμε
για κάποιον. Όταν λοιπόν, λέμε σκέτο ένα μπράβο, όσο και να θέλουμε να δείξουμε
τα παραπάνω, ο άλλος ακούει μια αξιολόγηση, δηλαδή κάποιος που του είναι
σημαντικός, εκείνη τη στιγμή γίνεται «ανώτερος, με περισσότερη εξουσία, με
μεγαλύτερη γνώση» τον κρίνει και τον αξιολογεί γιατί εκείνος ξέρει καλύτερα….
Ειδικά στις περιπτώσεις που απευθυνόμαστε στα παιδιά, ας το έχουμε στο νου μας
γιατί τα παιδιά, έτσι, μεγαλώνοντας, αντί να εκπαιδεύονται να πιστεύουν, να
εμπιστεύονται και να αρκούνται στο πώς τα ίδια νιώθουν για ό,τι κάνουν, θα
αναζητούν πάντα κάποιον άλλο – «έξω» από αυτά» για να επιβεβαιώνει, να εγκρίνει,
να θαυμάζει κλπ ό,τι σκέφτονται και κάνουν.
Κατά συνέπεια, χρησιμοποιώντας αναποτελεσματικά τη λέξη «μπράβο», αντί να
μεγαλώνουμε ανθρώπους που θα νιώθουν σημαντικοί από μόνοι τους, μεγαλώνουμε
ανθρώπους εξαρτημένους από τη γνώμη τρίτων για τη σημαντικότητά τους.
Αντί, λοιπόν, να πείτε «Μπράβο! Πολύ καλή η εργασία σου!», θα μπορούσατε να
πείτε «Ω! Φαίνεται ότι αφιέρωσες πολλή ώρα και ενέργεια γι΄αυτή την εργασία.
Εγώ διαβάζοντάς την πήρα πολλές πληροφορίες» ή «ήταν μεγάλη έμπνευση για μένα»
ή «ταξίδεψα με τις εικόνες που περιγράφεις» ή «γέλασα πολύ!»
«Ευχαριστώ», μία λέξη που έχει βαθιά
σύνδεση με την ευγνωμοσύνη και την αναγνώριση.
Μία λέξη που εκφράζει το πόσο σπουδαία είναι η συνεισφορά του άλλου στη ζωή
μας, το πόσο αυτό που κάνει έχει μια θετική συνέπεια σ΄εμας και επηρεάζει με
όμορφο και πολλές φορές δημιουργικό τρόπο τη ζωή μας μέσω την ικανοποίησης κάποιας
ανάγκης μας.
Θυμηθείτε τον εαυτό σας όταν κάνετε κάτι για κάποιον και σας λέει ένα σκέτο
«ευχαριστώ». Πείτε μου αν κάνω λάθος, αλλά δεν είναι σα να σας λείπει κάτι; Δεν
νιώθετε μια μικρή απογοήτευση; Ξέρετε γιατί συμβαίνει αυτό; Επειδή δεν
καλύφθηκε ολόκληρη η ανάγκη σας για αναγνώριση, για ό,τι έχετε προσφέρει παρά
μόνο ένα μέρος. Κάτι μένει μετέωρο, σα να μην το έχει δει και εκτιμήσει ο
άλλος, ολόκληρο.
Δοκιμάστε την επόμενη φορά που κάποιος κάνει κάτι για σας να του πείτε κάτι σαν
«Σ΄ευχαριστώ, που πήγες εσύ για ψώνια κι έτσι θα μου μείνει χρόνος να
ξεκουραστώ! Το εκτιμώ πολύ, γιατί το είχα πολλή ανάγκη!». Βάλτε τον στον κόσμο
σας, δείξτε του τι σας αρέσει, τι θέλετε, τι σας ευχαριστεί (αυτό προϋποθέτει
βέβαια να γνωρίζετε εσείς οι ίδιοι για σας τι ισχύει). Οι πιθανότητες να
ικανοποιούνται οι αντίστοιχες ανάγκες σας σίγουρα αυξάνονται, αν ο άλλος τις
γνωρίζει!
«Συγγνώμη», απολογούμαι δηλαδή,
αναλαμβάνω πλήρως την ευθύνη για κάτι που είπα ή έκανα και γνωρίζω ή
αντιλαμβάνομαι εκ των υστέρων ότι είχε κάποια αρνητική συνέπεια στον άλλο.
Μία συγγνώμη χωρίς συνέχεια αφήνει επίσης κάτι μετέωρο, ειδικά όταν δεν το
εννοούμε πραγματικά και επειδή ο αποδέκτης δεν μπορεί να είναι σίγουρος για το
πότε ισχύει και πότε όχι, καλό είναι να υπάρχει και η συνέχεια, γιατί αυτή
είναι που κάνει και τη διαφορά.
Αυτό που χρειάζεται δεν είναι να μπούμε σε απολογητική κατάσταση και ενοχικά να
αραδιάσουμε μία λίστα με δικαιολογίες. Όσον αφορά στο κομμάτι της ανάληψης
ευθύνης, είναι αρκετό ένα «συγγνώμη» ή ένα «απολογούμαι». Μία συνέχεια τύπου
«κατάλαβα ότι η ασυνέπεια σε εκνευρίζει γιατί αποδιοργανώνεσαι, δεν θα
επαναληφθεί», δίνει στο μήνυμα την ολοκληρωμένη του μορφή, ώστε ο αποδέκτης να
νιώσει ότι τον έχουν καταλάβει σε βάθος. Φυσικά, οι πράξεις μας στη συνέχεια θα
αποδείξουν αν εννοούμε όσα λέμε και αν «έχουμε λόγο». Ας μην ξεχνάμε ότι κάθε
«συγγνώμη» μπορεί να δώσει μια ακόμα ευκαιρία στη σχέση αρκεί να το εννοούμε!
Η όλη ουσία βρίσκεται στο να κατανοήσουμε ότι ένα από τα βασικά στοιχεία που χρειαζόμαστε όλοι μέσα σε μία σχέση είναι το να νιώθουμε ότι μας «βλέπουν» και μας εκτιμούν γι΄αυτό που είμαστε (σκεφτόμαστε, κάνουμε, προσφέρουμε, νιώθουμε, χρειαζόμαστε κλπ) και βέβαια αυτό φαίνεται πρακτικά και όχι μόνο στα λόγια.
Δοκιμάστε να επικοινωνήσετε με τις
παραπάνω προτεινόμενες προτάσεις κατά περίσταση και παρατηρήστε πώς θα
αντιδράσει ο άλλος, πώς θα νιώσετε εσείς, αλλά και πώς θα επηρεαστεί η σχέση
σας εκείνη τη στιγμή αλλά και στη συνέχεια.
Η αποτελεσματική επικοινωνία αφήνει ένα αποτύπωμα στιγμιαίο και ταυτόχρονα έχει
επίδραση και μακροπρόθεσμα στα συναισθήματά μας αλλά και στη σχέση.
Είναι εύκολα κατανοητό πόσο ολόκληρη η ζωή μας επηρεάζεται από την ποιότητα των
σχέσεών μας, οι οποίες με τη σειρά τους εξαρτώνται από τον τρόπο που
επικοινωνούμε.
Συνοψίζοντας, και οι τρεις λέξεις
παίζουν καταλυτικό ρόλο στην καθημερινή μας επικοινωνία. Σε συνδυασμό με
αποτελεσματική ακρόαση (να μπορούμε να «ακούμε» σε βάθος, αρχικά τον εαυτό μας,
αλλά και τον άλλο – γιατί δεν είμαστε μόνοι μας στη σχέση…!- )
Από τον τρόπο που θα τις διαχειριστούμε μπορούμε να αποδυναμώσουμε τις σχέσεις
μας (είτε με τα παιδιά είτε με ενήλικες) ή να τις ενισχύσουμε και να τις
κάνουμε πιο ζεστές και ουσιαστικές.Η επιλογή είναι πάντα δική
μας και εξαρτάται μόνο από μας!